Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 20 yıllık savaşın ardından iktidara geri döndükten sonra uluslararası meşruiyet kazanmaya çalışan Taliban hareketinin temsilcilerinden Emir Han Muttaki'yi Ankara'da kabul etti.
Muttaki ve beraberindekiler, Doha'da ABD ve Avrupalı elçilerle yapılan, Taliban'a yönelik Batı yaptırımlarının Afganistan'daki güvenliği daha da zayıflatmakla tehdit ettiği konusunda uyardığı görüşmenin ardından Türkiye'ye geldi.
Çavuşoğlu, Ankara'da yapılan kapalı görüşmelerin ardından bu mesaja destek verdi. Çavuşoğlu, "Uluslararası topluma mevcut Taliban yönetimiyle angajmanın önemini anlattık. Aslında tanınma ve angajman iki farklı şeydir. Afgan ekonomisi çökmemeli. Bu nedenle Afganistan'ın yurtdışındaki hesaplarını donduran ülkelerin daha esnek hareket etmesi gerektiğini söyledik ki maaşlar ödenebilsin'' dedi.
Dünya Bankası, Taliban'ın ağustos ayında tekrar iktidara gelmesinden sonra Afganistan'daki finansman projelerini durdurmuştu.
Çavuşoğlu, görüşmeyle ilgili olarak; “Batılılar gibi üst perdeden, ders verir niteliğinde ön şartlar koşarak değil, önemini anlatarak tavsiyelerde bulunduk. Ülkenin birliği bütünlüğü için kapsayıcı olmaları gerektiğini bugün bir kere daha söyledik. Taliban dışındaki tüm etnik gruplardan, dini gruplardan kişilerin de yönetime dahil edilmesinin önemini bir kere daha anlattık. Kadınların, çocukların ve kızların eğitimi konusunda, kadınların iş hayatına katılması konusunda tavsiyelerimizi paylaştık” dedi.
Türkiye, ABD birliklerinin çekilmesinden sonra Afganistan'da rol üstlenmek istedi. Ancak insani yardımın ana erişim noktası olan Kabil'in havaalanının güvenliğini sağlama teklifi, Taliban liderleri tarafından reddedildi ve taraflar bugüne kadar yaptıkları en üst düzey görüşme sırasında konuyla ilgili belirgin bir ilerleme kaydetmedi.
Taliban heyetinin dün akşam Türkiye’ye gelmek istediğini kendilerine bildirdiğini belirten Çavuşoğlu, “Biz de kendilerini davet ettik” dedi.
'ACİL İHTİYACI OLAN İNSANİ YARDIMLARIN ULAŞTIRILMASI GEREKİYOR'
Afganistan’daki son durum hakkında kendilerinden bilgi aldıklarını ve bu bilgileri aldıktan sonra Türkiye olarak kardeşçe düşüncelerini paylaştıklarını ifade eden Çavuşoğlu, “Biz bugüne kadar uluslararası topluma şu andaki Taliban hükümeti ile angajmana girmenin önemini anlatıyorduk. Şu anda uluslararası toplum taraflı tarafsız bu pozisyonda. Tanıma farklı, angajmana girmek farklı bir şey. Bu angajman çerçevesinde özellikle acil ihtiyacı olan insani yardımların ulaştırılması gerekiyor. Kızılay olarak biz zaten yardımları ulaştırdık. 33 bin tonluk paketi ulaştırdık” dedi.
Çavuşoğlu, Afganistan ekonomisinin çökmemesi gerektiğini dile getirerek, Afganistan’ın yurtdışı hesaplarındaki paralarını donduran ülkelerin de maaşların ödenmesi bakımından daha esnek davranılması gerektiğini kaydetti ve bu konu hakkında da Taliban heyetinden bilgi aldıklarını ekledi.
Afganistan’da terörle mücadelenin önemine değinen Çavuşoğlu, “Herhangi bir boşluk olursa terör örgütlerinin saldırılarını artıracağını görüyoruz. Özellikle DAEŞ’in Afganistan’da güçlü olduğunu görüyoruz. Son terör saldırılarında camilere ve havaalanlarına yaptığı terör saldırılarını da gördük” şeklinde konuştu.
'KIZLARIN EĞİTİMİ KONUSUNDA TAVSİYELERİMİZİ PAYLAŞTIK'
Bakan Mevlüt Çavuşoğlu, Taliban yönetimine tavsiyelerde bulunduklarını belirterek, şunları söyledi:
“Biz Batılılar gibi üst perdeden, ders verir niteliğinde ön şartlar koşarak değil, önemini anlatarak tavsiyelerde bulunduk. Ülkenin birliği bütünlüğü için kapsayıcı olmaları gerektiğini bugün bir kere daha söyledik. Taliban dışındaki tüm etnik gruplardan, dini gruplardan kişilerin de yönetime dahil edilmesinin önemini bir kere daha anlattık. Ülke içindeki birliğin, beraberliğin tesis edilmesi bakımından önemli.
Kadınların, çocukların ve kızların eğitimi konusunda, kadınların iş hayatına katılması konusunda tavsiyelerimizi paylaştık. Bir şeyin altını çizdik. Bunu sadece ‘Batılı ülkelerin bir ön şartı ya da onların bir talebi görmeyin’ dedik. Bunun, İslam dünyasının yani diğer Müslüman ülkelerin de bir beklentisi olduğunu, bir tavsiye niteliğinde kendilerine söyledik.
Özellikle bizim Maarif Vakfı’nın çok sayıda okulu var ama 50’sinden 14 tanesi kızlar için açılmıştı. Bu okulların tamamının faaliyetlere başlaması gerektiğini ve destek vermeleri gerektiğini söyledik. Kızların eğitimi ve kadınların iş hayatında çalışabilmesi konusundaki tavsiyemizi bir kere daha paylaştık. Özellikle sağlık sektöründe kadınların tamamının işine döndüğünü de söylediler.”
'YARDIMLAR DEVAM ETSİN TALEBİNDE BULUNDULAR'
Gündeme gelen diğer konuların Afganistan’dan Türkiye’ye dönmek isteyen vatandaşlar ve Başkonsoloslukların tekrar açılması olduğu bilgisini veren Çavuşoğlu, şu açıklamaları yaptı:
Çavuşoğlu, “Kendileri de bizden özellikle insani yardımlar, oradaki yatırımların devam etmesi konusunda, ekonomi konusunda, şu an kalkınma yardımları konusunda yardımların devam etmesi konusunda ricalarını ilettiler. Tüm bahsettiğim konularda da bize bilgi verdiler. Şimdi Diyanet İşleri Başkanlığımıza ve diğer kurumlarımıza gidip orada da görüşmeler gerçekleştirecekler” diye konuştu.
Ayrıca göçmenler konusunun da konuşulduğunu ifade eden Çavuşoğlu, “Çok sayıda Afgan göçmen sadece bizde değil komşu ülkelerde de var. Bizde de belli sayıda Afgan göçmen var. Düzenli ya da düzensiz. Bunlardan bazıları Afganistan’a geri dönmek istiyor. Taliban yönetimi de eğer bunların ülkelerine dönmek isterlerse gelip şu an ülkede kalan diğer herkes gibi şu anda devlet kurumda çalışan herkes gibi ülkelerine dönmeleri konusunda ellerinden gelen desteği vereceklerini söylediler” dedi. (ANKA)