‘Hep bir ağızdan türkü söyleyip
hep beraber sulardan çekmek ağı,
demiri oya gibi işleyip hep beraber,
hep beraber sürebilmek toprağı,
ballı incirleri hep beraber yiyebilmek,
yârin yanağından gayrı her şeyde
her yerde
hep beraber!
diyebilmek için’ *
Uzun zamandır hazırlıklarını, çekimlerini heyecanla takip ettiğim 'Hakikat Şeyh Bedreddin' filmi nihayet vizyona girdi. Film bundan yüzyıllar öncesinin Anadolu topraklarında ezilen, yoğun vergilerle açlığa mahkum edilen bir halk ve yaşananlara boyun eğmeyenlerin verdiği destansı ekmek ve adalet mücadelesini kendine konu ediniyor.
‘Hakikat Şeyh Bedreddin’, büyük bir coğrafya, pek çok farklı grup, insan ve uzun bir tarihi süreci kadrajına alıyor. İlk dakikalarında yavaş temposuyla genel izleyici kitlesini zorlasa da karekterlerin netleşmesi, derinleşmesi ve tarihsel gerçekliğin çarpıcılığı ile tempo yükseliyor.
Film iki zamanlı olarak akıyor. 1400'lü yıllar, Şeyh Bedreddin zamanlarıyla 1900'lerin başı, Bakır'ın Ahmet'e anlattığı hikayeyle örülüyor. Şeyh Bedreddin filmde geri planda anlatılırken, asıl hikaye Börklüce Mustafa ve Torlak Kemal üzerinden ilerliyor.
600 Yıl Geçse de Anlatılan Bizim Hikayemiz
Çekimlerinin büyük kısmı Edirne'de 5000 metrekarelik bir alanda bir kısmı da İzmir ve İznik'te gerçekleştirilmiş. Senaryosunun yazımından başlayarak pek çok kurum, kuruluş ve insanın maddi-manevi desteğini alarak ilmek ilmek işlenmiş, üstüne çok düşünülüp emek harcandığı açıkça görülen 'Hakikat' filmi, Türkiye'de ilk kez imece usulü çekilen bir film olmasıyla da dikkat çekiyor.
Gerek kostümler, gerek mekanların gerçekçiliğinin yanında mütevazılığını koruması çok etkileyici. Sanat yönetimi, görüntü yönetimi, kurgunun niteliğiyle de standardın üstüne yerleşiyor.
Filmin aslolarak izleyiciyi yürekten vurduğu yer ise tüm oyuncuların yüksek performansları. Bülent Emrak Parlak (Börklüce Mustafa), Suavi (Şeyh Bedreddin), Saygın Soysal (Torlak Kemal) birbirinden etkili oyunculukları, diyalogları ve içe işleyen samimiyetleriyle seyirciyi filmin içine alıyorlar.
Nazım'ın Hakkı Nazım'a
Şeyh Bedreddin önemli bir din uleması mı?
Osmanlı'ya isyan eden bir asi mi?
Zulme karşı halkın yanında yer alan ve halkı örgütleyen bir düşünce adamı mı?
Bedreddin hareketine dair tartışmalar, araştırmalar devam ediyor. Şeyh Bedreddin'i tarihin sayfalarından gün ışığına çıkaran, Osmanlı'nın 'hain, lain'i dışında söz söyleyen, kitlelerle tanıştıran Nazım Hikmet'in 'Şeyh Bedreddin Destanı'dır. Nazım Hikmet 1934 yılında Bursa Hapishanesi kütüphanesinde tesadüfen bulur Bedreddin'in 'Varidat'ını. İki yıl içinde destan olarak çıkar ustanın ellerinden. Nazım Hikmet'in Şeyh Bedreddin Destanı'nda küçük bir çocuk olan Ahmet'in hikayesinden esinlenerek filme bürünüyor . Ahmet yaşananları en yakın tanıklarından dinleyip yürekten vurulan, öğretiyi alıp sürdüren bir çocuk oluyor.
Halk kahramanlarının yürek burkan sonları duygu seli yaratıp bırakmıyor bizi. Bedenleri fani ama fikirleri ve mücadeleleri ile ölümsüzleşmeleri tüm ağırlığıyla hissediliyor.
Her Şeyde, Hep Beraber; Hakikat Bacıları
Acımasız film endüstrisinin bütün hegomonyasına, kuşatmasına rağmen bize ait olan tarihi gerçeği yine bizim içimizden birilerinin büyük emek ve zorluklara ve pandemiye rağmen bu ölçekte sonuçlandırması muazzam . Film ekonomik kaygı ile yapılmamış olsa da böyle filmlerin çekilmeye devam edebilmesi için İMECE'ye bizim de katkı koymamız gerekiyor. 'Hakikat' her şeyiyle geniş kitlelere ulaşmayı hak ediyor. İzleyin izlettirin!
Cellatlarından uzun yaşayan adamları, kadınları, bitti derken tekrar başlayan umudu ve görmekten en çok memnun olduğum 'Hakikat Bacıları'nı izleyin. Kadının sinemada bir yan unsur değil de her şeyiyle var olduğu, erkeklerle omuz omuza savaştığı ve söz hakkının olduğu sahneler sinema tarihimiz açısından da çok önemli ve anlamlı.
Şeyh Bedreddin hareketine dair bu ilk filmin yeni filmlerin çekilmesine vesile olması umuduyla...
'Ak sakalı boyundan büyük küçük ihtiyar
güldü,
dedi:
— Sen bakma havanın durgunluğuna
derya dediğin uyur uyur uyanır. ' **
Şükran MENGİRKAON
Nazım Hikmet; Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Destanı
** Age